Güzelliğe Felsefi Bakış

Güzelliğe felsefi bakış

Erdemlilik amaç ve ilkelerini sürdürmek için davranışlarımızda ve gerçeği arama yolundaki çabalarımızda, hep “ilkesel güzelliği” arar dururuz.

Güzelliğin ve güzelin geçmişi felsefeden de eskidir. İnsan güzelin farkına önce doğada vardı. Ama salt doğada algıladığı güzelle yetinmedi. Güzelden aldığı hazzı yaşamına taşımak istedi. Bunun yanı sıra insanın başka insanla, toplumla, doğa ile ilişkilerini, güzelden algıladığı uyum yasalarıyla yeniden düzenlemek istedi. Eski çağlarda güzellik anlayışı mitoslardaki tanrıların en önemli ifadesiydi. İlyada destanında bilindiği gibi Troya savaşına, güzellik aranışının sebep olduğunu anlatılır. Güzelliğin en kısa anlatımını Pitagoras yapmıştır. ’En güzel şey armoni yani uyum’’ dur. Bilgelikte amaç, güzelliğin ne olduğunu sormaktansa, güzelliğin nerde olduğunu ve nasıl elde edilebileceğinin aranmasıyla olanaklı olduğu bilinir. Bunun yanı sıra değerlendirilmesinin ve yorumlanmasının da kişiye özgü özellikler gösterdiği unutulmamalıdır. Hegel ’’ sanat duygusal bir birikim altındaki gerçeği, bilince gönderir ’’ derken, Heidegger “doğruluk sanat yapıtı içine girerse, o zaman doğruluk güzellik olarak görünür ” der. Bilgelikte ki güzellik kavramı tüm bu ifadelerden yararlanır. Bilgelikte sadece güzelin bir anlam taşımadığını, güzelliğin ancak doğru ile beraber olma durumunda güç ve bilgelikle birleştiğinde anlam kazandığını açıklıkla anlatabiliriz. Dolayısıyla erdemleri “ güzellik süslesin ” söyleminde, güzelliğin salt “süsleme “ amaçlı olmadığı açıktır. Erdemlilik amaç ve ilkelerini sürdürmek için davranışlarımızda ve gerçeği arama yolundaki çabalarımızda, hep “ilkesel güzelliği” arar dururuz. Bu ilkesel güzellik, aslında eylem ve davranışlarımızla amaçlarımıza ulaşmada kullanmamız önerilen yöntemler biçimidir. Yoksa güzelliğin nesnel aranışı değildir. Her zaman tekrarladığımız gibi: Bilim, akıl, bilgelik, güç, güzellikle, sevgiyle, sevecenlikle ve hoşgörüyle süslenmezse eylemlerimiz bize bir şey kazandırmaz.

Murat Şahin                  2009