Elementler - Büyü ve Okkültizm - II

Elementler, Büyü ve Okültizm -II

“ Akıl, yeryüzünde Tanrı’nın terzisidir.”

Hacı Bektaşı Veli.

Elementler ve Kozmik Planlar

Okültizmde kullanılan elementlerin fizikte gördüğümüz madde şekilleri ve işlemlerinin kendilerin değil de onların prensipleri olduğunu söylemiştik.

İlerde göreceğimiz bazı uygulamalarda bu elementler ya enerji ya da ayrı bir fizik üstü mekan olarak gözükmekte. Bunları nasıl izah ederiz? Ayrıca bazı uygulamalarda fizikteki ateş, su ve diğer elementlerin fizik üstü bağları olduğu gibi bunları kullanarak çağrışımlar yapılmakta. Hermes'e göre "Yukarıdaki aşağıdaki gibidir ve aşağıdaki yukarıdaki gibidir." 0 halde, bizim fizik dünyamızdaki madde biçimleri ile astral alemdekilerle bir benzerlik veya paralellik olmalıdır. Aynı şeylerin kalıbı orada olmalı.

Dolayısıyla, Majide ( büyü ) kullanılan elementler bizim bildiğimiz karı, sıvı, gaz ve ateşin astral kopyasıdır. Bunlar daha ince söz edilen planların ayrıca yediye bölünmeleridir, ve planları mecazi olarak yatay düzeyler olarak düşünsek, bunlar dikey olarak birbiri ile direk ilişkilidir. Dolayısıyla, örneğin astral ateşe bir çağrışım yapılması isteniyorsa fiziksel bir ateşi kullanmak mümkündür. Bu ilkeyi resmeden aşağıdaki çizim mecazidir.

Aslında planlar iç içedir.

"Ebu-Kasım El-Ensari, El- İrsad'ın şerhinde Kadı Ebu Bekir'den naklen şöyle yazmaktadır. 'Biz diyeriz ki, onları gören görür (cinleri) çünkü Allah ona görme hissini vermiştir. Onlar terkip edilmiş cisimlerden ibaret oldukları için görülebilirler. Mutezileden birçoğu cinlerin ince ve basık cisimlerden teşekkül ettiklerini iddia eder" (5)

Elementallar

Bu bölümde yazacaklarımız deli saçması gibi gelebilir, ancak konu çok farklı kaynaklardan, farklı kültürlerden oldukça geniş bir şekilde belgelenmiştir.

Okült bilimlerde elemental diye adlandırılan varlıklardan söz edilmektedir.

Bunların tek bir elementten oluştukları inanıldığı için elemental adını almışlardır. Bunlar insan evriminden ayrı bir evrimden, insan zincirinden ayrı bir zincire bağlı olan doğa unsuruna (şakti, prakiti) bağlı maddi varlıklar oldukları ve insandaki ölümsüz ilahi pırıltıdan yoksun olduklar kabul edilir. Dolayısıyla, ölümlüdürler, ancak ömürleri insanlardan genellikle oldukça daha uzun olduğu kabul edilir. Bunlara ayrıca doğa ruhları da denilmekte. Asıl yapıları astral olmakla beraber bir eterik bedenine de sahip oldukları inanılır, zira yeryüzündeki doğal olayları ile irtibatlıdır. Bu yüzden doğanın insanoğlu karşısında gördüğü yenilgi ve tahribat, teknolojinin gürültüsü, kiri ve doğal dengeyi bozmasına karşılık elementallerin ısız yerlere çekildiğini kabul eden görüşler vardır.

Elementallerin çocuksu davranışları olduğu ve içgüdülerine göre hareket ettikleri söylenir. Ancak edebiyatta göre aralarında çok farklı çeşitleri vardır, dolayısıyla genelemeye gitmek doğru olmaz. Aralarında öğüt veren, çeşitli konularda ayrıntılı bilgi verenlere de rastlamak mümkündür.

Aralarında insanlara dost olanlar, bulmak kabil olduğu gibi insanları sevmeyen ve uzak duranlarda, hatta saldırmak için fırsat arayanları da bulmak mümkündür. Bazen insanların zararına çocukça şakalar yapanlara rastlamak mümkündür. Bazı kültürlerde elemental varlıklar günlük yaşamın bir parçasıdır. Tibetliler elemental yakalamak için çanak antenleri andıran garip biçimde tuzaklar kurmaktadırlar. İrlanda'da küçük insanlar (Leprecaun) için akşam kapı dışında süt halen bırakılır.

Majisyenler ve büyücüler (sorcerer) tarafından elementallerin hizmete bağlandığı söylenir. Bunun adı hüdamcılıktır. Ayrıca, majide elemental yaratmak için yöntemler de bulunmaktadır. Elementalleri hüdam gayesi ile şişelere konulup hapsedildiği veya tılsımlara bağlandığı sadece - Bin Bir Gece Masallarında - yazılmaz. Tibet'te Tulkuların, yani insan şeklinde düşünce formlarının yaratılması elemental yaratmaktan başka bir şey değildir.

İster adına elemental de, ister cin, doğa ruhu veya peri de, bu insan dışı seyyal varlıklarla ilgili edebiyat oldukça geniştir. Bu edebiyat dünyanın dört köşesinde yaygındır ve her yerde aynı şeyler anılmaktadır. Bu edebiyat efsane, destan, folklor, kutsal metinler, şiirler ve bilimsel araştırmaları da içerir. Kur’an da ' Cinler Süresi ' vardır ve cinlere inanmamak Kuranı inkar etmek anlamına gelir. Orada cinlerin " dumansız ateşten " yaratıldığını yazar.

Müslümanlığı kabul etmek üzere cinlerden bir kavimin peygamberi görmeye gittiklerini yazar. Türkçe'de cinler konusunda en kapsamlı İslami kaynak İman-ı Sibli'nin ' Cinlerin Esrar 'dır (6). Son zamanlarda elementaller konusunda Türkçe ilginç bir kitap, Prof. Jorge Angel Livraga'nın " Elemental Doğa Ruhları" (7), Yeni Yüksek Tepe tarafından yayınlanmıştır. Konumuz açısından bu kitap daha ayrıntılı bilgi isteyenler için bir kaynak eserdir.

Bu konu ile ilgili pek çok yabancı eserler bulunmaktadır. Katharine Briggs 480 sayfalık İngiliz-Kelt edebiyatında konu olan bir cin-peri sözlüğü bile yazmıştır (8). İnsanlar ve elementaller arasındaki ilişki ile ilgili 'The
Magic of Findhorn ' adında (9) ilginç bir kitap yazılmıştır. Bu İskoçya'nın en kuzey bir köşesinde kurulan Findhorn topluluğu ile ilgili olayları içermektedir. Teosofik açıdan Geoffrey Hodson, ' The Kingdom of the Gods' (10) başlıklı bol resimli bir kitapta Avustralyalı yazar bir duru görür olduğunu iddia ederek ayrıntılı bilgi ve incelemelerini sunmuştur. Maji açısında Franz Bardon adında Çekoslovakyalı majisyen 700'e yakın elemental varlıkların kral ve şeflerinin sicil, ad, görev, alan ve çağırma yöntemlerini kitaplarında vermiştir (11).

Son olarak cincilik ve büyü ile ilgili İsmet Zeki Eyüboğlu çeşitli kitaplar yazmıştır. Örneğin Anadolu Büyüleri, Cinci Büyüleri ve Yıldızname, Cinsel Büyüler… gibi.(12).

"Ona ateşin ve havanın güçlerini çağırmasını önermiştim... 0 ateşin ateşi ile seremoniye başlayınca herhangi bir elektrik karışıklığı belirtisi yoktu, ancak bir kaç dakikada bir fırtına koptu ve onun mabedine yıldırım çarptı. Başka bir kardeş suyun gücünü çağırdı ve seremoni esnasında evindeki su deposu patladı ve evi su altında kaldı. Buna benzer olaylar güçleri somut bir ifade ile tezahür eden majisyenlerde gözükmektedir. Ancak, böyle insanlara ender rastlanır." Aleister Crowley (13)

Golden Dawn (Altın Şafak) Cemiyetine Göre Elementlerin Hiyerarşisi The Hermetic Order of the Golden Dawn cemiyetinde mevcut aşağıdaki sınıflandırma, cemiyetin kuruluş süresi olan 1887 yıllarında yaratılmadı.

Golden Dawn, Orta-Çağ, Rönesans ve hatta daha eski çağların sentez haline getirilmiş bilgileri ile donatılmıştı. Bunların arsasında Hermetik kaynaklı bilgi ve uygulama olduğu gibi, Enokyan, Kabalistik ve eski Mısırlı kaynakları da dahildir. Golden Dawn ve diğer okült cemiyetler konusunda daha ayrıntılı bilgi yakında sitemizde yayınlanacaktır.

Golden Dawn öğretileri zamanında gizli tutulurdu. Ancak derece derece ilerleyen belirli inisiyason törenlerinden sonra adaylara bir bir açıklanıyordu. Bu törenler adayı bu bilgileri hazmetmeye hazır bir konuma getiriyordu. Ancak, 1937 yılında Israel Regardie adında üyelerinden biri örgüte karşı yeminlerini bozarak bu bilgileri dört ciltli bir eser şeklinde yayınladı. Dolayısıyla, üyeleri için kutsal misterlerin sırları sayılan öğretilerine günümüzde her hangi bir kimse erişim sağlayabilir.

Bütün okült örgütlerde olduğu gibi, Golden Dawn'ın ilk dört inisiyasonu elemental derecelere tekabül eder. Daha sonraki inisiyasyonları gezegenseldir. Okült öğretilerde insan bir mikrokozmostur, yani küçük bir evrendir. Büyük evren, makrokozmosta olan her şey onda da vardır.

Astrolojiyi çalışır bir sistem kıldıran ilke budur. Beşgen, beş köşeli yıldız, pentagram ile mikrokozmos, elemental seviye simgelenir. Altıgen, altı köşeli yıldız, heksagram ile makrokozmos güneş sistemi simgelenir.

Aleister Crowley'e göre 11 sayısı mikrokozmos ve makrokozmosun birleşmesini simgleler. Majisyen evre evre gelişmesi sonucunda evrenle bütünleşir.

Aşağıdaki tablo da elementlerin İbrani ağırlıklı karşılıkları ele alınmıştır. Bu karşılıklar farklı kültürlerde farklı adlar altında gözükür, ancak prensipler değişmez. Golden Dawn'ın üst derecelerinde İbrani sistemi bir kenara konulur ve Enokyan dilinde karşılıklar kullanılır. Enokyan dili yeryüzünde her hangi bir topluluk tarafından günlük yaşamda kullanılmayan sadece majikal işlemlerde kullanılan dünya dışı bir dil olarak kabul edilir. Enokyan sistemi konusunda az bir bilgi Enokyan Maji yazımızda bulabilirsiniz.

Toprak Elementi

İbranice Adı: Aretz veya Ofir
Tanrı Adı : Adonay ha-Aretz
İstikamet: Kuzey - Tzafon
Başmeleği: Auriel
Meleği: Forlak
Hükümdarı: Kerub
Kralı : Gob
Elementalleri: Gnomlar

Tetramorf bölümüne tekrar dönecek olursak Hezekiel'in vizyonundaki Kerubun
boğa ile tekabül ettiğini görürü. Kerub sözcüğün kökeni saptanmadı. Kimisi Ke ve Rub'u ayırarak ona güçlü anlamını vermiştir. Kaldelilerde bu sözcüğün toprağı işlemek anlamına gelir, dolayısıyla öküz veya boğa anlamı ile bağdaştırılır.

Maji ve Kabala'da hiyerarşi sıralaması şu şekilde olur, kozal alemde belirli bir Tanrı adı, mental alemde de belirli bir Başmeleği yönetir. Oda astral alemde belirli bir melek grubunu idare eder ve onlarda belirli elementallere ve fizik alanlara tesir ederler. Burada hemen belirtmek gerekir ki, majide melekler ince güçlerdir. Bazı görevleri mekanik bir şekilde yerine getiren insanlık ötesi varlıklardır. Farklı dinlerde veya inançlarda onlara farklı adlar verilmiştir. Majide bunları ilahiyat veya din açıdan yorumlamak önemli değildir. Eğer işleyen bir sistem varsa, üzümü yenilir bağı önemlidir değildir.

Prof. Livraga'ya göre toprak elementinde bulunan elementaller, Grnomlar, periler ve cüce varlıklar (küçük insanlar). Aslında bu sınıflandırmada sayısız varlık türü koymak mümkündür, Leprecaunlar, Browniler, Pixiler ve Goblinler gibi. Bu varlıklar çeşitli şekil ve boylarda bulunarak karayı, doğa örtüsünü ve yeraltı mağaraları ve madden cevherler etrafında bulunmakta. Bunların hükmü altında her çeşit bitki, şifalı ot, çiçek, meyve bulunmaktadır. Ayrıca rnadenleri, metalleri, kristalleri ve kıymetli taşları hükmeden cinsleri de vardır.

“ Uzakta kaybolan şu gölge Belli ki orman perisi, neden köylere hiç uğramazsın, söyle. Sen hiç korkmaz mısın orman perisi. Görünmeyen bir arabanın tekerleri Gıcırdıyor galiba. Hayır, dolaşan orman perisi, deniz olmasın uğuldayan... Böyle garip sesler duyar geceleri, Orman perisinin ülkesinde kalan. Orman perisine sataşmazsınız, Size kötülüğü dokunmaz.

Bahçesinde salkım salkım meyve, tatlarına doyum olmaz. Yan gelin çimenlere yorgunsanız. Ne tatlı kokular Sürünmüş orman perisi Tarla sürmez, ekin ekmez. Ama bahçesinde ambarlar dolusu yiyecek var. “ Vedalar (15)

Su Elementi

İbranice Adı: Maim
Tanrı Adı : Elohim Tzabaot
İstikamet: Batı - Maarab
Başmeleği : Gabriel - Cebrail
Meleği : Taliahad
Hükümdarı: Tarsis
Kralı: Niksa
Elementalleri : Undinler - Periler

Su elementalleri Profesör Livraga, Sirenler, Nympheler ve tritonlar olarak sıralamıştır. Toprak elementallerin çoğu erkek ağırlıklı görünmelerine karşın su elementaller genelliklede dişi ağırlıklıdır. Bunlar denizlerde,
şelalelerde, derelerde ye göllerde görüldüğü söylenir (Örneğin Arthur efsanesinde Gölün Lady'si). Bu elementallerin zarif ve güzel oldukları söylenir ye genellikle çıplak görülürler. Zaman zaman yıkanan ye yüzen su perisi görüldüğü söylenir ye insanları görür görmez kaçtıkları söylenir.

Paraselsus Undinler ve insanlar arasında geçen "evlilikler" hakkında yazmıştır. 19. asırda, İskocya’lı Kirk yazdığı "Commonwealth of the Elves"
kitabında bu evliliklerde ya elementalin ruhen ölümsüzlüğe kavuştuğunu ya da tersine insanin ruhen ölümlü olup bir elementale dönüştüğünü yazar. Bu da bu varlıklar etrafında anlatılan garip söylentilerin biridir.

Ateş Elementi

İbranice Adı: Asch
Tanrı Adı: Yhvh Tzabaot
İstikamet: Güney - Darom
Başmeleği : Mikael - Mikayıl
Meleği: Aral
Hükümdarı: Seraf - Serap
Kralı: Djin - Cin
Elementalleri: Salamanderler

Eski ahitte Seraphların vizyonlarda ateşle çevrili kanatlı yılanlar biçiminde görüldüğü yazılır. Salamanderler ise, bir nevi seyyal kertenkeledir. Bunlar zaman zaman ateşin içinde görülürmüş. Cellini (1500-1574) yazdığı hayat hikayesinde (16) beş yaşında babası

tarafından şöminedeki alevlerin içinde bir salamandar gösterdiğini ve bu olayı unutmasın diye habası kulağına yumruk indirdiğini anlatır. 19. asırda, Gerard de Nerval – Doğuya Seyahat – adlı eserinde İstanbul kahvelerinde derlediği hikayelerinde (17) Hiram'in (ve ya Adonirarn) Hz. Süleyman'ın mabedini yapmadan önce nasıl ateş cinlerinin arasına girip onlardan bilgi ve yardım aldığını anlatıyor.
Hava Elementi

İbranice Adı: Ruach - Ruh
Tanrı Adı: Şaddayi El Hay
İstikamet : Doğu - Mizrah
Başmeleği: Rafael - İsrafil
Meleği: Hassan
Hükümdarı : Ariel
Kralı : Paralda
Elementalleri : Slyfler

Hava elementin elementalleri sylphs'tir. Hodson'a göre onlar insanlardan biraz daha kısa boylu ye cinsiyetsizdirler. Tamamen humanoid olmalarına karşın arkalarında kanatlara benzeyen uzantıları vardır ve çok hızlı uçar ve hareket ederler. Genellikle, gökyüzünde iki veya üçlü gruplar şeklinde uçarlar. Franz Bardon'a göre bu elementallerin kralları ile temas kurmak kolay değildir, çünkü Sylphler utangaçtırlar ye insanlardan pek hoşlanmazlar.

"Bazı insanlar majikal yolu seçerler, çünkü sanırlar ki onun yardımıyla yaşamın günlük dert ve sorunlarından uzaklaşabilirler ve her şeyin istediği gibi yürüdüğü yeni ve daha iyi bir dünyaya getirir. Herhangi bir yol veya geleneğe bağlı maji öğrencisinin öğrenmesi gereken ilk şey bunun doğru olmadığıdır. Maji eğitimli zihnin teknolojileri içeren uygulamalı sanatlar birikintisidir. Bunlar oldukça gerçektirler ve gerçek dünya ile ilintilidir, bir düşsel dünya ile değil. Maji yetenekleri değişimle ilgilidir, değişimi tanımak, onunla şekillendirmek, çalışmak ve birlikte yaşamayı öğrenmek.

Değişimden serbest bir dünya, fosilleşmiş bir dünyadır, yaşam barındıramaz." Marian Green (18)

Okült Çalışmalarda Elementler

Çeşitli ezoterik sistemlerde elementler o kadar çok fazla işlenmiştir ki, bunların hepsini şu kısa makalemizde aktarmak mümkün değildir. Dünyanın en eski dini Şamanizm'de elementleri çok önemli bir yeri vardır. Uzak Doğa ezoterizmdeki yeri Doğu Ezoterizm: Çakra ve Kundalini yazımızda işlenmiştir, ancak bu konuda da yazılacak bir kaç söz daha vardır. Batı ezoterik tradisyonundaki yeri konusunda sitemizdeki W.E. Butler'in Pratik Majinin Anahtarları yazısında danışabilirsiniz. Golden Dawn öğretilerinde elementlerle ilgili çeşitli kabalisitk, enokyan ve hatta Tantrik bilgi ve uygulamalar verilmişti. Bu tantrik kökenli öğretilerde tatva çalışmaları veriliyordu. Tatvalar Hint Tantrik sisteminde elementlere verilen addır. Bu elementler: Akaşa ( toprak ), Vayu ( hava ), Tejas ( ateş ), Apas ( su ) ve Prithivi'dir (toprak). Tatva çalışmalarında bu elementlerin tatvik sembolleri üzerinde çalışılır. Bunlar anahtar görevi görerek. Kişinin ilgili elementin ortamına girmesini sağlar. Bu bir nevi "planlarda yükselme" denilen metotla gerçekleşir. Elementin daha kaba şeklinden daha suptil/ince şekline girilir.

Müzikte de belirli bir nota daha yüksek oktavdaki aynı nota ile rezonans sağlar.

Tarot kartların sembolizmini inceleyecek olursak elementler konusunda pek çok şey bulabiliriz. Ancak bu konu elementlere giren daha birçok konu gibi ileride başka bir başlık

altında daha kapsamlı olarak işlenecektir. Bu yazımızda amacımız bazı temel bilgileri vermektir. Tarot kartları Arkana Major (Büyük Sır) ve Arkana Minor (Küçük Sır) olarak iki desteye ayrılır.

Arkana Minor aynı bizim oyun kartları gibi dört gruba ayrılır. Bunlar: asa, kupa, kılıç ve paralardır. Golden Dawn Cemiyeti asaları ateşe, kılıçları havaya, kupaları suya ve paraları topağa tekabül ettirdiler. Bu sembolizm hemen hemen bütün yeni ezoterik tarot kartlarına (Waite, Crowley, Golden Dawn/Wang, Golden Dawn Ritual/Cicero vs.) işlendi. Ancak bazı ezoterik sistemler, özellikler neo-paganlar haklı olarak ateşin kılıca ait olması gerektiğini ve asanın havaya ait olması gerektiğini savunmuşlardır. Çünkü kılıç ateşte dövülür ve ateş gibi yakıcı ve keskindir.

Asa ise hikmet ve denge sembolüdür ve göğe doğru çıkar. Ağaçtan yapılmıştır, ağaçta havaya doğru açılır.

Bu dört alet aslında majisyenin çalışmalarında kullandığı aletler ve silahlarıdır. Unutmamak gerekir ki elementlerin içsel yönü de vardır.

Elementlerde, majisyenin kendisinde geliştirmek istediği belirli faziletler vardır. Bunları kazanmak için onlara erişim sağlaması ve özümsemesi gerekir.

Tarot kartların birincisi Majisyen adlı karttır. Burada majisyen çalışma masasının başında gözükür, önünde dört aleti: asa, kılıç, kupa ve para (disk). Majisyen bir yandan içsel elementlere hakim olmaya öğrenirken. Bir yandan da doğadaki çiğ güçler olan dışsal elementlerle karşı karşıya gelmekte. Bu deneyim ilk başlarda biraz ürkütücü gelebilir, çünkü insanlar doğadan uzak, varlığından habersiz yaşamaya alışmışlardır. Teknolojisi, bilimi, ekonomisi doğayı sömürmek üzerine kurulmuştur. Şimdi yüz yıllardır büyük bir emekle dışarıda tutuğu o vahşi güçle yüz yüze. Bu da onun ilk inisiyasyonu. İlk önce doğala yüzleşmeden daha yüksek inisiyasyonlar, kozmik sırlar, mistik haller vs. tam olarak yoktur. Ondan sonraki yol inisiyason adayının kendisini tanımasıdır. Gerçi, bu her safhada mevcuttur ve misterlerin altın anahtarıdır, çünkü insan küçük evrendir (mikrokozmos) ve büyük evrende (makrokozmos) olan her şey minyatür olarak onda da vardır.

Ancak bu sonraki safhada kendisini daha iyi tanıyacaktır. Misterler üç safhalıdır: Doğa sırları, beşeri sırlar ve semavi sırlar. Bu üç safha elementler, gezegenler ve burçlar/sabit yıldızlar olarak gözükür.

“ Deli kendini akıllı, akıllı kendini deli sanır.”

William Shakespeare

Kaynakçalar

(1) Büyük İnisiyeler, Edouard Schure, Çev. Yavuz Keskin, Ruh ve MaddeYayınları, (2) Kitati Mukkades, Luke, Bap 11/9, Kitabi Mukkades Şirketi
(3) Kitabi Mukkades, Bap 3/6 Yakubun Mektubu
(4) Bir Dünyanın Eşiğinden , Cemil Meriç, Ötüken, 1979
(5) Cinlerin Esrarı, İmam Sibli, Be Yayınlar, 1979
(6) Cinlerin Esrarı, İmamı Şibli, Be yayınları, 1979
(7) Elemental Doğa Ruhları, Jorge Angel Livraga, Inkilap, 1989
(8) Dictionary of Fairies, Katherine Briggs, Penquin Books, 1977
(9) The Magic of Findhorn, Paul Hawken, The Quality Book Club, 1976
(10) The Kingdom of the Gods, Geoffrey Hodson, Theosophic Press, Adyar.
(11) Franz Bardon, Iniation into Hermetics,Osiris Verlag, 1962
" " The Practice of Magical Evocation, " , 1967,1970
(12) İsmet Zeki Eyuboğlu, Anadolu Büyüleri, Seçme Kitaplar,l978
" " " Cinci Büyüler ve Yıldızname, " 1978
" " " Cinsel Büyüler, Cil 1 ve 2, " 1977

" " " Anadolu İnançları, Anadolu Mitolojisi,
1987 Geçit Kitabevi
(13) The Confessions of Aleister Crowley, Aleister Crowley, Jonathan Cape,
London, 1969.
(14) El-Futuhat el Mekkiye, Ibn'ül Arabi'nin Eserleri ve Kaynakları için
Misdak olarak yan motifler, Prof. Dr. Nihat Kekik, Edebiyat Fakültesi
Matbaası, 1974
(15) Bir Dünyanın Eşiğinden , Cemil Meriç, Ötüken, 1979
(16) Atobiography of Benvenuto Cellini, The Spencer Press,
(17) Journey to the Orient, Gerard de Nerval, Panther, 1973
18) The Gentle Arts of Aquarian Magic, Marian Green, The Aquarian Press, London, 1987

19) Sunu: Kemal Menemencioğlu 2006

Diğer Yararlı Eserler
The Golden Dawn, Israel Regardie, Llewellyn Pub. 1970
Cyclopedia of Biblical Literature, Newman & lvison, 1852
Ophiel, The Art and Practice of the Occult, Peach Pub. Co. 1968
Initiation, Elisabeth Haich, George Allen & Unwin, 1972
Doğu Büyüsü, İdris Shah, Süreç, 1987